Λ ένε ότι την ιστορία της Λέρου μπορείς να την ανακαλύψεις μόνο αν βουτήξεις στον βυθό της. Χιλιάδες τουρίστες πλέον το επιβεβαιώνουν.
Κάπου ανάμεσα στην Κάρπαθο και τους Λειψούς μία νέα πυξίδα διεκδικεί τη δική της θέση στον τουριστικό χάρτη. Με τρόπο αλλιώτικο. Πιο ενεργετικό, θαρραλέο, αποφασισμένο και απαραίτητη προϋπόθεση την παροχή οξυγόνου. Δεν είναι λίγα τα διεθνή ταξιδιωτικά περιοδικά που χαρακτηρίζουν τη Λέρο ως τον ιδανικό προορισμό για σύγχρονο “καταδυτικό τουρισμό“.
Ο υποβρύχιος κόσμος της είναι τόσο εντυπωσιακός όσο και εκείνος που αντικρίζεις όταν περπατάς – σε ρυθμούς #slowliving – κατά μήκος του νησιού των Δωδεκανήσων. Ένα μάθημα ιστορίας, το οποίο ξεδιπλώνεται μέσα από τα ναυάγια από διαφορετικές χρονικές περιόδους, τα οποία παραμένουν ανόθευτα την επίσκεψη και εξερεύνηση τους από Ευρωπαίους τουρίστες. Ολλανδοί, Βέλγοι και Γερμανοί επισκέπτονται κάθε καλοκαίρι με τον ειδικό τους εξοπλισμό την Λέρο με τον αριθμό των συμπατριωτών μας που προσγειώνεται (sic) στο νησί για τον ίδιο σκοπό να αυξάνεται κάθε καλοκαίρι.
Θεωρείται η “Μέκκα των Ναυαγίων”. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Μουσολίνι, κατά τη διάρκεια του πολέμου, αντιμετώπιζε την Λέρο ως το «κλειδί» στους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς του, με αποτέλεσμα να την μετατρέψει σε μια μεγάλη υπερσύγχρονη -για την εποχή- αεροναυτική βάση, με στόχο να βάλει τέλος στα σχέδια της Αγγλίας για διείσδυση της στη Μέση Ανατολή. Επιστροφή στον βυθό και σε όσα με παρισσεία αποκαλύπτει σε όποιον παίρνει την απόφαση να τον ανακαλύψει.
Κατάδυση στην Λέρο: Ένα ταξίδι στην ιστορία
Ο μίτος της ύπαρξης των αρκετών ναυαγίων στον βυθό της Λέρου αρχίζει να ξετυλίγεται το φθινόπωρο του 1943. Έχοντας ήδη καταλάβει τα γειτονικά νησιά Ρόδο και Κω, οι γερμανικές δυνάμεις αποφάσισαν να πολιορκήσουν και τη Λέρο, η οποία βρισκόταν υπό τον έλεγχο των Συμμάχων. Μετά από σκληρές μάχες και σθεναρή αντίσταση που διήρκησαν τέσσερις ημέρες, οι ναζιστικές δυνάμεις κατέλαβαν το νησί. Αυτή έμελλε να είναι η τελευταία νίκη του Άξονα επί των συμμαχικών δυνάμεων μέχρι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Αυτή η σημαντική ιστορική μάχη άφησε στο πέρασμά της δεκάδες ναυάγια διάσπαρτα στο βυθό της Λέρου, κάτι που στο πέρασμα του χρόνου συνέβαλλε καθοριστικά στην ενίσχυση του εναλλακτικού τουριστικού της προφίλ. Στον βυθό της Λέρου μπορείς να συναντήσεις:
Βασιλίσσα Όλγα (Βασίλισσα Όλγα), Αντιτορπιλικό
Βυθίστηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 1943 στο Λακκί της Λέρου μετά από αεροπορικό πλήγμα κατά τη διάρκεια επιδρομής της Luftwaffe. Το πολεμικό πλοίο βρίσκεται σε βάθος 40 μέτρων.
Γερμανικό αμφίβιο τύπου “H”
Βυθίστηκε στις 12 Νοεμβρίου 1943, βορειοανατολικά της νησίδας Στρογγύλη ανοικτά της Λέρου, αφού δέχθηκε πυρά πυροβολικού από την πυροβολαρχία PL 888 στο λόφο Μπλεφούτι. Το ναυάγιο βρίσκεται σε βάθος 12 έως 20 μέτρων.
Γερμανικό αεροσκάφος Junkers 52
Χτυπήθηκε από τα πυρά των συμμάχων στις 13 Νοεμβρίου 1943. Πρόκειται για τρικινητήριο αεροσκάφος με μήκος ατράκτου 18,90 μέτρα και άνοιγμα φτερών 29 μέτρα. Το αεροπλάνο μετέφερε Γερμανούς αλεξιπτωτιστές και χτυπήθηκε μετά τη ρίψη τους στο λόφο Ράχη. Έπεσε στη θάλασσα βορειοανατολικά της Λέρου και βρίσκεται σε βάθος 51 μέτρων.
Γερμανικό αεροσκάφος Arado Ar 196
Βρίσκεται ανατολικά του ακρωτηρίου Μαύρος Κάβος και παρασύρθηκε εκεί από δίχτυα αλιευτικού σκάφους. Ένα πολεμικό αεροσκάφος το οποίο οι δύτες μπορούν να επιθεωρήσουν σε βάθος 20 μέτρων.
Γερμανικό αεροσκάφος Heinkel 111
Βρίσκεται βορειοδυτικά του κόλπου Μπλεφούτι. Σύρθηκε εκεί από δίχτυα αλιευτικού σκάφους και βρίσκεται σε βάθος 16 μέτρων.
Φορτηγό πλοίο
Βυθίστηκε τον Σεπτέμβριο του 1943 στον όρμο Παρθένι βόρεια της Λέρου από τορπίλη γερμανικού αεροσκάφους. Βρίσκεται σε βάθος 43 μέτρων, βορειοδυτικά του ακρωτηρίου Κοραή.
Ιταλική φορτηγίδα
Σκάφος εκτόξευσης μεταλλικού δικτύου ανθυποβρυχιακής προστασίας στο λιμάνι του Λακκίου. Βυθίστηκε τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο του 1943 και βρίσκεται σε βάθος 41 μέτρων.
Μπορούν αρχάριοι να πραγματοποιήσουν κατάδυση στον βυθό της Λέρου;
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι ευτυχώς καταφατική. Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να παρακολουθήσεις μία σύντομη αλλά αναλυτική εκπαίδευση, σε εξιδεικευμένο καταδυτικό κέντρο στην Αγία Μαρίνα (σ.σ. την πρωτεύουσα του νησιού), που περιλαμβάνει βασική εισαγωγή στην θεωρία της αυτόνομης κατάδυσης, ενημέρωση για τον εξοπλισμό και τη λειτουργία του και κάποιες ασκήσεις τις οποίες στη συνέχεια θα εφαρμόσεις περνώντας από τη θεωρία στην πράξη.
Το μυστικό του βυθού της Λέρου
Όσο βρίσκεσαι στον βυθό, φρόντισε να έχεις τα μάτια σου δεκατέσσερα. Και ανοιχτά. Μόνο έτσι θα μπορέσεις, εκτός από τους ιστορικούς θησαυρούς, να παρατηρήσεις θαλάσσια πλάσματα, όπως φώκιες, φάλαινες, δελφίνια και θαλάσσιες χελώνες, καθώς και λιβάδια Posidonia Oceanica (Μεσογειακός κλωναρόχορτο, ένα είδος θαλάσσιου χόρτου που ενδημεί στη Μεσόγειο Θάλασσα), κοράλλια, αλλά και πολυάριθμες σπηλιές. Η διάρκεια της κατάδυσης κυμαίνεται μεταξύ 30 και 35 λεπτών, ανάλογα με την κατανάλωση οξυγόνου του κάθε δύτη.